Uzmanlar, günlük tuz tüketiminin en fazla 5 gram yani bir çay kaşığı olması gerektiğini söylüyor. Ancak Türkiye’de bu miktar ortalama 15-18 gram civarında, yani önerilen sınırın üç katı kadar. Fazla tuz genellikle hazır ve işlenmiş gıdalardan geliyor; sofraya eklenen tuz ise toplamın küçük bir kısmını oluşturuyor.
Tuzun Önemi ve Fazlalığın Zararları
Tuzun içindeki sodyum, hücrelerin su dengesini düzenler, sinir ve kas fonksiyonları için gereklidir, ayrıca bazı besin maddelerinin emilimine yardımcı olur. Ancak aşırı tüketim;
-
Hipertansiyon
-
Kalp-damar hastalıkları
-
Böbrek sorunları
-
Mide kanseri riski
-
Kemik erimesi ve böbrek taşı
gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kimler Daha Dikkatli Olmalı?
-
Hipertansiyon ve kronik böbrek hastaları
-
Yaşlı bireyler
-
Diyabet, obezite, metabolik sendrom veya kalp yetmezliği olanlar
Tuzun Yoğun Olduğu Gıdalar
-
İşlenmiş et ürünleri: salam, sosis, sucuk, jambon
-
Peynir ve süt ürünleri (özellikle işlenmiş peynirler)
-
Hazır çorbalar, soslar, ketçap
-
Fast-food ve paketli yemekler
-
Cips, kraker, turşu, konserveler
Tuz Tüketimini Azaltmanın Yolları
-
Hazır ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak, yemekleri evde hazırlamak
-
Ürün etiketlerini kontrol etmek
-
Tuzlu peynir, zeytin veya kuruyemişleri sınırlamak
-
Yemekleri limon, sarımsak, sirke ve baharatlarla tatlandırmak
-
Masada tuz bulundurmamak, düşük sodyumlu veya potasyumlu tuzları tercih etmek
Kan Basıncına Etkisi
Aşırı tuz, vücutta su tutulmasına ve kan basıncının yükselmesine neden olur. Uzun vadede damarları sertleştirir, iltihabı artırır ve kalp ile böbrekler üzerinde kalıcı hasara yol açabilir.
Özetle: Tuzun hayat için gerekli olmasına rağmen fazla tüketimi ciddi sağlık riskleri oluşturuyor. Farkında olmadan alınan fazla sodyumu azaltmak için işlenmiş gıdalardan uzak durmak ve yemekleri evde hazırlamak en etkili yöntem.